II Światowe Forum Ludobójstwa Słowian w Gdańsku Oliwie, w dniu 27 luty A.D.2021 (organizowane przez Grupę Monarchistyczną) na które został zaproszony Stefan Kukowski wraz z małżonką. Przedstawił w cyklu Ofiary Mordu Piaśnickiego w telegraficznym skrócie dokonania i martyrologię Witolda Kukowskiego i jego rodziny. Z dużym zainteresowaniem wysłuchano prelegenta i postanowiono dołączyć tego gorącego patriotę do grona osób, które szczególnie zasługują na pamięć, szczególnie na ziemi pomorskiej.
Kukowski Witold Józef Adam Działosza (1882−1939) — ekonomista, ostatni właściciel Kolibek, dyrektor banku, konsul honorowy Estonii w Wolnym Mieście Gdańskstudiował prawo i ekonomię polityczną w Monachium oraz Berlinie, a praktykował w niemieckich bankach.przed zakończeniem I wojny światowej przeniósł się o Sopotu, gdzie wykupił willę o Niemca, a w 1919 r. zakupił majątek w Kolibkach za 2,5 miliona marek.Uruchomił w Bydgoszczy Bank Dyskontowy S.A. (jedyny bank akcyjny poza Poznaniem), z kapitałem wyjściowym, będąc jego większościowym udziałowcem. w 1919 kapitał banku został podniesiony do miliona marek niemieckich. Bank ten wsławił się wykupem wielu przedsiębiorstw z rąk niemieckich, w ich miejsce zakładając firmy polskie. Za najbardziej spektakularny uważany był wykup drukarni w Kościerzynie i stworzenie tam wydawnictwa pisma „Pomorzanin” oraz wznowienie „Gryfa”. W. Kukowski wykupił wtedy wiele posesji i przedsiębiorstw z rąk niemieckich, zwłaszcza w Gdańsku, zakładając w ich miejsce polskie instytucje. Do najważniejszych należało Towarzystwo Wydawnicze Pomorskie w Gdańsku (1918 r.) przy ulicy Ogarnej, które rozpoczęło wydawanie „Gazetę Gdańską”, a później „Kurier Gdański”, „Gazeta Gdańska” była organem miejscowej inteligencji demokratycznej.
Kukowski w tym czasie należał do Wojskowej Organizacji Pomorze, współpracując z dr. Aleksandrem Majkowskim i dr. Franciszkiem Kręckim — szefem OWP.” i „Baltische Presse”
Został wybrany delegatem na Polski Sejm Dzielnicowy w Poznaniu
Należał , m.in. do założycieli Towarzystwa Przyjaciół Nauki i Sztuki w Gdańsku.
Dbał o swój kościółek. Był gorliwym propagatorem kultu Matki Boskiej Swarzewskiej — patronki rybaków Kaszubskich.
Ze Stefanem Żeromskim złożył Towarzystwo Przyjaciół Pomorza i był członkiem zarządu.Gościli w majątku także Jan Kasprowicz i Antoni Abraham.
Wykupi z rąk Niemca majątku)sprawił, że obszar odradzającej się Polski został powiększony o ponad 472 hektarów nowo zakupionego majątku. Niektóre źródła podają, że osobiście udał się do Wersalu na konferencję pokojową.
Północną jego część majątku rozparcelował i przeznaczył na letnisko, które miało konkurować z bardzo zniemczonym Sopotem. Wielką zasługą Kukowskiego było utworzenie kąpieliska morskiego w Orłowie — na które przeznaczył tereny leżące między rzeką Kaczą a Kolibkami. Zorganizował i utrzymywał piękną plażę z leżakami i koszami, wypożyczalnią kajaków oraz przebieralniami. Powstały nowoczesne, modernistyczne budynki, które były przygotowywane z myślą o urzędnikach miejskich, turystach, ale również budowano domy dla osób średnio zamożnych.
W 1922 został jednym z ośmiu udziałowców firmy „Stocznia w Gdyni — Towarzystwo w Ograniczoną Poręką”, której celem był remont już istniejących i budowa nowych statków morskich różnych wielkości nie wyłączających łodzi oraz prowadzenie wszelkich robót związanych z budową statków.
Od 1921 został konsulem honorowym Republiki Estonii w Wolnym Mieście Gdańsk. Konsulat mieścił się w Gdańsku na Długim Targu 18, a w swoim kolibkowskim majątku gościł Kukowski estońskich dygnitarzy — m.in. szefa generalnego sił zbrojnych, szefa marynarki wojennej, dowódcę inżynierii marynarki wojennej. Z zachowanej korespondencji między senatem Wolnego Miasta Gdańska a konsulem Kukowskim wynika, że hrabia Kukowski często załatwiał sprawy służbowe w Kolibkach, zimą w swojej willi w Sopocie, co wzbudzało niezadowolenie w Senacie. W roku 1920 na gdańskiej politechnice (Technische Hochschule) studiowało około pięćdziesięciu Estończyków. Studenci często mogli doświadczać gościnności konsula i jego małżonki.1932 został odznaczony Estońskim Orderem Krzyża Orła III klasy.
Dnia 12 lutego 1920 wkroczył do Kolibek 2 Pułk Szwoleżerów z pułkownikiem Orzechowskim na czele, a dzielnych oficerów i żołnierzy witał właściciel Kolibek. Po uroczystości zaślubin Polski z Bałtykiem państwo Kukowscy gościli w Kolibkach generała Józefa Hallera na słynnym raucie.
Był też sponsorem Pomorskiej Szkoły Sztuk Pięknych w Gdyni.
Przed wybuchem II wojny światowej W.Kukowski przygotował na wypadek wojny umocnienia, które zostały wykonane ściśle według zaleceń władz wojskowych. Zostały one wykorzystane później przez broniących tego skrawka Gdyni żołnierzy 2 Morskiego Pułku Strzelców.
W 1932 roku odznaczony został polskim Krzyżem Komandorskim „Orderu Orła”.
Został aresztowany zaraz po wybuchu wojny, na początku września 1939 r. Przewieziony został do lasów piaśnickich i przyjmuje się, zamordowany 4 września. Hitlerowcy zgotowali także gorzki los członkom jego rodziny. Żona Zofia wraz z córką Kingą i siostrą Melanią Benke trafiły do obozu koncentracyjnego w Ravensbrueck (Melania zginęła tam w 1944 r.). Druga córka Janina została oraz siostra żony Halina Benke trafiły do Auschwitz (później Janina została przewieziona do Ravensbrueck, gdzie zginęła w 1942 r.). Syn Olgierd wywieziony został na roboty do Niemiec, skąd uciekł i ukrywał się pod Monachium. Aresztowany w styczniu 1941 roku resztę wojny spędził w Dachau (zmarł w 1981 roku w Sztokholmie).
To tylko zasygnalizowane niektóre z działań hrabiego Witolda Kukowskiego, czekającego na solidną monografię i upamiętnienie.
